Iedereen praat over moeders. Maar wie praat er eigenlijk over vaders?

Voorleesshow op Het Wylde Pad.

Het valt me elk jaar weer op rond Vaderdag: vaders worden genoemd, maar zelden echt gevierd. Terwijl moeders (terecht!) veel waardering krijgen voor hun rol, blijft het gesprek over vaders vaak hangen in bijzaken of grappen. Dat is niet alleen zonde – het is feitelijk onjuist. Wetenschappelijk onderzoek laat zien: vaders doen er fundamenteel toe. Niet als tweede keus, maar als unieke bron van hechting, ontwikkeling en welzijn.

In dit artikel belicht ik 5 manieren waarop vaders echt het verschil maken.

1. Cognitieve ontwikkeling begint bij papa

Vaders die vroeg actief betrokken zijn bij hun baby’s, dragen aantoonbaar bij aan de cognitieve groei van hun kind. Zo blijkt uit een grootschalige studie dat kinderen met betrokken vaders op tweejarige leeftijd significant hoger scoren op cognitieve tests (Ramchandani et al., 2013).

Betrokken vaderschap = slimmer leren denken.

2. Emotionele regulatie en zelfvertrouwen

Vaders helpen kinderen met het leren omgaan met emoties, vooral door de manier waarop ze fysieke en speelse interacties aangaan. Dit ‘risicovol spel’ helpt kinderen grenzen te ontdekken en controle te ontwikkelen (Sarkadi et al., 2008; Garfield, 2022).

Spelen met papa = oefenen met emoties en risico’s.

3. Sterkere sociale vaardigheden en minder probleemgedrag

Kinderen met betrokken vaders vertonen minder gedragsproblemen en meer empathie, vriendelijkheid en zelfcontrole. Dit blijkt keer op keer uit longitudinaal onderzoek (Dubowitz et al., 2001; BMC Psychology, 2024).

Actieve vaders = kinderen die beter samenwerken.

4. Meer kans op succes op school

Vaders die zich actief bezighouden met leren, voorlezen en vragen stellen, versterken de schoolprestaties van hun kinderen. Vooral jongens profiteren opvallend van dit soort ‘pedagogisch vaderschap’ (Sarkadi et al., 2008).

Lezen met papa = hogere kans op een goede schoolstart.

5. Hechtere ouder-kindrelatie en meer zelfvertrouwen

Vaders bouwen hun eigen hechting op een andere manier op dan moeders: vaker door spel en fysieke nabijheid. Dit leidt tot veilige gehechtheid, die kinderen weerbaarder maakt in relaties en stressbestendiger (Brown et al., 2019).

Sterke vaderband = levenslange veerkracht.

Vaders doen ertoe. Ze zijn geen reserve-ouder of oppas op zondag – ze zijn een bron van hechting, zelfvertrouwen, hersenontwikkeling en levensvaardigheden. Het is tijd om ze meer te waarderen – niet alleen op Vaderdag, maar het hele jaar door.

Bronnen:

• Brown, G. L., Mangelsdorf, S. C., Shigeto, A., & Wong, M. S. (2019). Associations between father involvement and father–child attachment security. Journal of Family Psychology, 32(8), 1015–1023.

• Dubowitz, H., Black, M. M., Cox, C. E., et al. (2001). Father involvement and children's functioning at age 6 years: A multisite study. Child Abuse & Neglect, 25(4), 557–560.

• Garfield, J. L. (2022). The role of father-child play in development. Frontiers in Psychology.

• Ramchandani, P., Domoney, J., Sethna, V., Psychogiou, L., Vlachos, H., & Murray, L. (2013). Do early father–infant interactions predict the onset of externalising behaviours in young children? Journal of Child Psychology and Psychiatry, 54(1), 56–64.

• Sarkadi, A., Kristiansson, R., Oberklaid, F., & Bremberg, S. (2008). Fathers’ involvement and children’s developmental outcomes: A systematic review of longitudinal studies. Journal of Epidemiology & Community Health, 62(7), 574–580.